Wpływ wysokich technologii na rozwój dzieci.

mgr Katarzyna Zasada

logopeda- neurologopeda

 Obecny świat pełen jest mobilnych urządzeń, które mają ułatwiać nam życie, pozwalają nam komunikować się bez ograniczeń z ludźmi na całym świecie. Jednocześnie ograniczając młodych ludzi w kontaktach społecznych z żywym człowiekiem. Młodzież nie potrafi zawierać nowych znajomości w “realnym” świecie, nie potrafi rozmawiać ze sobą. Potrzebują do tego komunikatorów. Młodzi ludzie nie patrzą nam w oczy w czasie rozmowy, w ogóle na nas nie patrzą. Zakładają grupy rówieśnicze w portalach społecznościowych przy czym relacje w grupie klasowej są słabe. 

Współczesne technologie wpływają na sposób postrzegania świata przez dzieci. Tracą one poczucie tego co jest rzeczywiste, a co  jest fikcją. Szybko zatracają się w wirtualnym świecie, a to z kolei prowadzi do uzależnienia oraz konfliktów. Obserwują wirtualny świat, często przerysowany, zmanipulowany i chcą dążyć do tego co zobaczyły. Często do czegoś co nie jest prawdą. Nasze dzieci mają cały świat w jednej ręce. Wystarczy jeden klik…

 Jeżeli rodzic nie nadzoruje swojego dziecka w trakcie używania komputera, smartfona, tabletu czy telewizora, naraża je również na to, że trafi na treści, które nie są dla niego przeznaczone np. pornografia. Dzieci wybierają treści, które nie mają charakteru dydaktycznego. Ponadto nadmierne oglądanie bajek, czy filmów na “Tik Toku” lub granie w gry, wpływa negatywnie na naturalne kształtowanie się empatii. W głowie młodego człowieka tworzy się nieprawidłowy wzorzec relacji społecznych. Dziecko pozostawione samo sobie przed komputerem, tabletem czy telewizorem może nie mieć potrzeby komunikowania i pełnego funkcjonowania w języku, który jest sposobem odnajdywania się i budowania zdrowej relacji społecznej i więzi z bliskimi, wycofują się z tych relacji. Nadmierne korzystanie z tych technologii może powodować problemy z nauką, trudności z koncentracją. Dlatego tak ważne jest aby rodzice ustalili granice i normy odnośnie korzystania z mobilnych urządzeń ekranowych, internetu i telewizji. 

Coś co miało nam ułatwić życie i kontakt z drugim człowiekiem, sprawia, że brniemy przez życie szybko, często pomijając bardzo ważne dla nas rzeczy-  naturalny kontakt, interakcję z drugim człowiekiem, bliskość.

Nasze mózgi ulegają gwałtownej i głębokiej przemianie na skutek kontaktu z wysokimi technologiami. Tymczasem one jeszcze nie są na to gotowe. Posadziliśmy dzieci przed ekrany zabierając im tym samym możliwość swobodnej ekspresji, zabawy, ograniczając ich kreatywne myślenie, a przede wszystkim  żywy kontakt z drugim człowiekiem.

 Odpowiedni sposób korzystania z urządzeń wysokich technologii może ograniczyć w znacznie negatywne skutki “nadmiernego” używania smartfonów, internetu itd. To rodzic decyduje kiedy i ile czasu jego dziecko spędza przed ekranem, ustala z dzieckiem zasady korzystania z internetu. Rodzic ustala granice i normy.

Nie wielu rodziców jednak szuka odpowiedzi co oznacza “odpowiedni sposób” korzystania z urządzeń multimedialnych. Nie każdy rodzic też wie, że istnieje związek  między rodzajem gier oraz bajek i czasem korzystania przez  dzieci z nowoczesnych technologii, a tym jak się zachowują. Brak kontroli w używaniu wysokich technologii powoduje zaburzenia które możemy podzielić na zdrowotne i psychiczne:

Zdrowotne:

• problemy ze wzrokiem

•  wady postawy

• bóle szyi, karku, nadgarstków, głowy

• skurcze mięśni

• otyłość, złe nawyki żywieniowe

Psychiczne:

• problemy z koncentracją, problemy z nauką

• zachowania kompulsywne

• zaburzenia zachowania. agresja, nerwowość

• problemy komunikacyjne

Rodzic musi pokazać dziecku jak mądrze korzystać z nowinek technologicznych, jak odnaleźć się w świecie internetu, jakie czekają tam na nie niebezpieczeństwa. Często jednak rodzic jest zagubiony w tym  “wirtualnym świecie” i nie za bardzo podąża za nowościami technologicznymi. Dlatego zachęcam do korzystania z gotowych wskazówek, które są dostępne na platformach dotyczących bezpiecznego i zdrowego korzystania z internetu:

https://edukacja.fdds.pl/ 

https://rodzice.fdds.pl/wiedza/kampania-domowe-zasady-ekranowe/ 

https://www.ojcowskastronamocy.pl/zasady-bezpiecznego-uzywania-telefonu-przez-dzieci/ 

http://mamatatatablet.pl/ 

Bibliografia:

Bednarska N. red.Dziecko -media- rozwój, o konsekwencjach obecności mediów w życiu dziecka,Wyd. Akademi Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2020

Gruszczyk- Kolczyńska E. Tabletowe dzieci. Ile zła wyrządza małym dzieciom tablet reklamowany jako najlepsza zabawka dla twojego dziecka. Ku rozwadze dorosłym, którzy temu ulegają, Artykuł Naukowy Szkoła Specjalna 5/2017, 325–334

Jedrzejczyk I.  Telewizja, a zabawy dowolne, Artykuł, Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna nr 1 (13)

Kuros- Kowalska K., Opóźniony rozwój mowy a nowe technologie. Doniesienia z badań,  Logopedica Lodzensia nr 5 (21)

Spitzer M. Cyfrowa demencja. W jaki sposób pozbawiamy rozumu siebie i swoje dzieci, Wyd. Dobra Literatura, Słupsk 2015